Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – historycznie pierwsza świątynia w Nowej Rudzie, związana z pierwszą wzmianką o Nowej Rudzie wymieniającą jej proboszcza Reynharda w 1337 r. Zlokalizowany jest w najstarszej części miasta. Wg. legendy powódź przyniosła w to miejsce drewniany krzyż. Uznano to za znak boży i postawiono na pamiątkę tego zdarzenia drewnianą świątynię. Wokół  pobudowano domostwa i tak powstała osada zwana Neurode ("Nowe karczowisko"). Pierwszą drewnianą świątynię spalili husyci w 1428 r. Odbudowano ją również jako drewnianą. Kościół stracił na znaczeniu w 1502 r., gdy wybudowano murowany i lepiej usytuowany ówczesny kościół pw. św. Mikołaja (obecnie kościół Wniebowzięcia NMP). W 1726 r. na jego miejscu wzniesiono świątynię murowaną, w stylu barokowym. Jest to budowla jednonawowa, prostokątna, o salowym wnętrzu przechodzącym w węższe, trójbocznie zakończone prezbiterium, z wieżą od frontu i z romańskimi oknami. We wnętrzu główny ołtarz to jednocześnie XII i XIV stacja Drogi Krzyżowej. Nad tabernakulum znajduje się olbrzymi krucyfiks przedstawiający konanie Chrystusa, natomiast pod mensą ołtarzową przedstawione jest złożenie do grobu.